Proszę o informację, jak w przypadku prowadzenia KPiR wyliczyć ujęcie w kosztach podatkowych w roku 2019 następujące przypadki:
1. Podatnik VAT czynny zakupił samochód osobowy (który nie spełnia kryteriów do odliczenia VAT w 100%) za cenę 200 000 zł netto + 46 000 zł VAT - jak ma być wyliczona wartość samochodu do amortyzacji (czy w proporcji 200 000 zł do 150 000 zł, czy też 223 000 zł do 134 529 zł, czy jeszcze jakoś inaczej)?
2. Podatnik VAT czynny wziął samochód osobowy w leasing operacyjny (200 000 zł netto + 46 000 zł VAT - opłata wstępna 20 000 zł netto + 4 600 zł VAT) - jak postąpić z opłatą wstępną - czy traktować ją jako koszt eksploatacyjny samochodu czy też jako koszt leasingu (czy ma być 75% w KUP, czy też ma być proporcja opłaty wstępnej do kwoty 150 000 zł - jeśli proporcja, to czy ma to być liczone 20 000 + 2300 zł VAT do 150 000 zł, czy też do 134 529, czy jeszcze jakoś inaczej) oraz jakie dokładnie mają być wyliczenia proporcji, dotyczące rat leasingowych w kosztach uzyskania przychodów (gdy np. rata leasingowa wynosi 5000 zł netto + 1150 zł VAT)?
3. Jak dla tych samochodów wyliczyć proporcję kosztów ubezpieczenia samochodu, które mają być zaliczone do KUP - do celów ubezpieczenia przyjęta jest wartość samochodu 246 000 zł (zakładam, że podana kwota do ubezpieczenia to kwota brutto - a więc, czy proporcja powinna być ustalona w oparciu o tę wartość brutto samochodu w stosunku do 150 000 zł, czy też jakoś inaczej)?
ODPOWIEDŹ
1) W naszym przykładzie, gdzie podatnik VAT czynny (zakładam – nie stosujący odliczeń częściowych strukturą sprzedaży) zakupił samochód osobowy (który nie spełnia kryteriów do odliczenia VAT w 100%) za cenę 200 000 zł netto + 46 000 zł VAT:
- wartość początkowa samochodu będzie wynosić 223.000 zł (200.000 zł cena netto + połowa VAT, który nie jest podatkiem naliczonym, który zgodnie z przepisami u.p.d.o.f. podnosi wartość początkową);
- roczny odpis amortyzacyjny wyniesie: 44600 zł; miesięczny odpis amortyzacyjny wyniesie: 3716,67 zł.
- część odpisu amortyzacyjnego zaliczanego do KUP – roczna: 30.000 zł; miesięcznie 2500 zł.
- część odpisu amortyzacyjnego stanowiąca NKUP – roczna: 14.600 zł; miesięcznie 1216,67 zł.
2) Rata odsetkowa można stanowić koszt uzyskania przychodów w całości (przy założeniu, że do podatnika nie znajdują zastosowania żadne ograniczenia wynikające z przepisów o ograniczeniu w kosztach kosztów finansowania dłużnego).
Natomiast rata kapitałowa – będzie stanowiła KUP w takiej części, w jakiej proporcji kwoty 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu.
3) Przepisy nakazują zbudować proporcję do rozliczania w kosztach uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodów osobowych. W liczniku tej proporcji będzie kwota 150.000 zł, zaś w mianowniku wartość samochodu przyjęta do celów danej umowy ubezpieczenia. Liczy się zatem aktualna wartość samochodu z polisy.
Jeśli zatem w danej polisie (w pierwszym roku) przyjęta zostanie wartość 246.000 zł (po cenie brutto samochodu), to wówczas proporcja będzie wynosić 150.000 / 246.000 = 0,60975. Powyższe oznacza, że w tym pierwszym roku kosztem uzyskania przychodów będzie 60,975% składki ubezpieczeniowej od tego samochodu.
UZASADNIENIE
Ad. 1)
Przede wszystkim należy zauważyć, że przepisy, o których mowa, nie limitują wartości początkowej samochodu, ani wysokości odpisów amortyzacyjnych.
Stanowią one o tym, że w przypadku samochodów osobowych, jeśli ich wartość początkowa (ustalona zgodnie z odrębnymi przepisami) przekracza 150.000 zł, nie całość odpisu amortyzacyjnego dokonywanego od samochodu może być kosztem uzyskania przychodów, a jedynie jego część.
W każdym razie przywołać tutaj trzeba brzmienie przepisów art. 22g ust. 3 oraz art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) - dalej u.p.d.o.f.
Zgodnie z tymi przepisami za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.
SPRAWDŹ NASZĄ OFERTĘ AUT W LEASINGU ALL INCLUSIVE >
Natomiast nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a-22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:
a) 225 000 zł - w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z 11.01.2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. poz. 317 i 1356),
b) 150 000 zł - w przypadku pozostałych samochodów osobowych.
Przypomnieć jednocześnie należy, że zgodnie z przepisami podatkowymi, przy amortyzacji samochodu metodą liniową, wg stawek z Wykazu, roczny odpis amortyzacyjny, to 20% wartości początkowej samochodu.
W naszym więc przykładzie, gdzie podatnik VAT czynny (zakładam – nie stosujący struktury) zakupił samochód osobowy (który nie spełnia kryteriów do odliczenia VAT w 100%) za cenę 200 000 zł netto + 46 000 zł VAT:
- wartość początkowa samochodu będzie wynosić 223.000 zł (200.000 zł cena netto + połowa VAT, który nie jest podatkiem naliczonym, który zgodnie z przepisami u.p.d.o.f. podnosi wartość początkową);
- roczny odpis amortyzacyjny wyniesie: 44600 zł; miesięczny odpis amortyzacyjny wyniesie: 3716,67 zł.
- część odpisu amortyzacyjnego zaliczanego do KUP – roczna: 30.000 zł; miesięcznie 2500 zł.
- część odpisu amortyzacyjnego stanowiąca NKUP – roczna: 14.600 zł; miesięcznie 1216,67 zł.
Ad. 2)
Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszły w życie przepisy ograniczające możliwość rozliczenia w KUP całej wartości opłat leasingowych w przypadku niektórych samochodów (zależnie od ich wartości).
Zgodnie z nimi nie są kosztami uzyskania przychodów dotyczące samochodu osobowego opłaty wynikające z umowy leasingu umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.
Z powyższych regulacji wynika zatem, że jeśli wartość samochodu osobowego nie przekracza 150.000 zł, to wówczas opłaty leasingowe zasadniczo w całości są kosztami uzyskania przychodów.
Natomiast w przypadku, gdy wartość samochodu przekracza 150.000 zł, to wówczas tylko część opłaty leasingowej stanowić będzie koszt podatkowy. Część opłaty leasingowej stanowiąca koszt uzyskania przychodów jest określana w oparciu o proporcję opartą o stosunek kwoty 150.000 zł i wartości samochodu.
Przepisy stanowią, że to ograniczenie kosztowe (limitujące w kosztach uzyskania przychodów opłaty z tytułu leasingu) ma zastosowanie do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego.
Niewątpliwie w czynszu inicjalnym, pierwszym, czy też zerowym – jak go zwał, tak go zwał – większość jego kwoty stanowi część kapitałowa. Jakaś jego część to część odsetkowa.
Generalnie z harmonogramu płatności powinno wynikać, w jakiej części czynsz pierwszy (zerowy, inicjalny) składa się z części kapitałowej, w jakiej części – z odsetkowej.
Rata odsetkowa można stanowić koszt uzyskania przychodów w całości (przy założeniu, że do podatnika nie znajdują zastosowania żadne ograniczenia wynikające z przepisów o ograniczeniu w kosztach kosztów finansowania dłużnego).
Natomiast rata kapitałowa – będzie stanowiła KUP w takiej części, w jakiej proporcji kwoty 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu.
Z powodu lakoniczności przepisów i nieczytelnych odesłań nikt (chyba) do końca nie wie, w jaki sposób należy traktować (liczyć) zarówno kwotę 150.000 zł, jak i „wartość samochodu”.
Z uwagi na odesłanie mówiące o tym, że w tych kwotach uwzględnia się również kwotę VAT, której podatnik nie może odliczyć, można się spotkać z dwiema albo nawet trzema szkołami liczenia:
1) Należałoby policzyć proporcję jako ułamek: 150.000 w liczniku, zaś w mianowniku wartość brutto samochodu;
2) Należałoby policzyć proporcję jako ułamek: 150.000 w liczniku, zaś w mianowniku wartość netto samochodu powiększona o kwotę VAT, której podatnik nie może odliczyć (zwykle połowa VAT, chyba, że dany podatnik stosuje odliczenia częściowe);
3) Należałoby policzyć proporcję jako ułamek: 134.529 w liczniku (ponieważ to jest kwota, która razem z połową VAT od tej kwoty daje kwotę 150.000; przy czym ta kwota dotyczy podatników nie stosujących odliczeń częściowych), zaś w mianowniku wartość netto samochodu.
Za pomocą takiej proporcji określałoby się, jaka część raty kapitałowej danego czynszu leasingowego byłaby zaliczana do kosztów uzyskania przychodów.
Ta proporcja dotyczyłaby zarówno zerowej (inicjalnej), pierwszej, jak i każdej kolejnej raty leasingu.
W sytuacji, w której piszecie Państwo, że rata leasingu wynosi 5000 zł (netto) + 1150 zł VAT (nieodliczonego), nie mogę określić, jak rozliczyć ją w kosztach uzyskania przychodów, bowiem brakuje danych o tym, jaka część tej raty stanowi ratę kapitałową, a jaka część – ratę odsetkową.
Ad. 3)
Zgodnie z przepisem art. 23 ust. 1 pkt 47 u.p.d.o.f. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.
Tak więc przepis powyższy nakazuje zbudować proporcję do rozliczania w kosztach uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodów osobowych.
W liczniku tej proporcji będzie kwota 150.000 zł, zaś w mianowniku wartość samochodu przyjęta do celów danej umowy ubezpieczenia. Liczy się zatem aktualna wartość samochodu z polisy.
Jeśli zatem w danej polisie (w pierwszym roku) przyjęta zostanie wartość 246.000 zł (po cenie brutto samochodu), to wówczas proporcja będzie wynosić 150.000 / 246.000 = 0,60975.
Powyższe oznacza, że w tym pierwszym roku kosztem uzyskania przychodów będzie 60,975% składki ubezpieczeniowej od tego samochodu.